ویژگی‌های یک دیتاسنتر
ویژگی‌های یک دیتاسنتر چیست ؟
در بیان ویژگی‌های یک دیتاسنتر، ما می‌توانیم به پارامترهای کلیدی زیادی اشاره کنیم که هرکدام از آنها، مبحثی مهم در طراحی این لوکیشن‌های حیاتی که در تمامی تجارت‌ها این روزها مورد استفاده قرار می‌گیرند خواهند بود. در واقع انتظار می‌رود که یک دیتاسنتر، تمام پارامترهایی که اشاره می‌کنیم را داشته باشد. در غیر این صورت به طبع یا در حین ارائه سرویس دچار مشکل می‌شود و یا پس از مدتی بنا به دلایل مختلف از کار خواهد افتاد.
مهم‌ترین ویژگی‌های یک دیتاسنتر
اگر قصد راه‌اندازی دیتاسنتر و یا استفاده از سرویس‌ها و خدمات اجرای مرکز داده را دارید، به شما پیشنهاد می‌کنیم که در ادامه نخست از این چک لیست استفاده کرده و اگر مجری طرح مشاوره‌های لازم پیش از اجرای دیتاسنتر را به شما ارائه می‌دهد، از آنها در مورد تمامی سرویس‌های زیر اطلاعات مورد نیاز را به دست آورید.
لوکیشن استاندارد
در درجه اول، لوکیشن یک دیتاسنتر، انتظار می‌رود که کاملاً استاندارد، ایمن و محافظت شده باشد. عواملی مانند آسیب پذیری بلایای طبیعی، نزدیکی به بخش‌های آتش‌نشانی، یکپارچگی ساختاری ساختمان و دسترسی کارکنان در کم‌ترین زمان به سرویس دهنده‌های دیتاسنتر از جمله مهم‌ترین ارکان اجرایی آن خواهد بود.
در واقع و در بیان ویژگی‌های یک دیتاسنتر، مقاومت سازه اهمیت ویژه‌ای دارد. بالایی طبیعی و یا دخالت‌های انسانی ممکن است در هر محیطی رخ دهد، اما در مورد دیتاسنترها، این موضوع اهمیت بیشتری دارد. در غیر این صورت علاوه بر خسارت‌های مالی، می‌تواند عواقب حقوقی و مدنی هم برای شما ایجاد کند. به هر حال در اجرای دیتاسنتر شما مسئولیت حفظ و حراست از داده‌های سرویس گیرندگان و کاربران را هم خواهید داشت. پس می‌توان گفت که اولین موضوع از ویژگی‌های یک دیتاسنتر، لوکیشن استاندارد و قابل اطمینان خواهد بود.
امنیت فیزیکی
در حالی که امنیت از لحاظ طبیعی و در مقابل رخدادهای غیر مترقبه اهمیت دارد. باید یک دیتاسنتر دارای سیستم نظارتی و دوربین مداربسته 24 ساعته باشد، دیوارهای تقویت شده و درب‌های ورودی ضد سرقت و ضدضربه، باید بتواند ساختمان را در مقابل نفوذ عوامل انسانی مقاوم سازد. در حال حاضر و در سراسر دنیا، قوانین نظارتی سفت و سختی روی دیتاسنترها اجرا می‌شود و حتی تکنسین‌هایی که در این مجموعه‌ها و مراکز فعالیت می‌کنند نیز ملزم به رعایت تمام آنها هستند. در صورت ورود خسارت به یک دیتاسنتر، انتظار می رود که پاسخگوی تمامی خسارات و مشکلات باشند.
به خصوص اگر قصد دریافت سرویس‌ها و خدمات اجرای دیتاسنتر از شرکت‌های شخص ثالث را دارید، حتماً باید متوجه این موضوع باشید که آنها در طرح ریزی و برنامه گذاری برای دیتاسنتر شما، باید دقت عمل زیادی به خرج دهند و بر اساس قوانین و دربندهای درج شده در قرارداد، می‌توانید تمامی توضیحات و تبصره‌ها را ذکر کنید.
افزونگی شبکه
موضوع مهم دیگر در مورد ویژگی‌های یک دیتاسنتر، افزونگی شبکه خواهد بود. انتخاب یک مرکز داده با چندین سطح افزونگی یک امر ضروری است؛ نه تنها باید چندین دستگاه شبکه تنظیم شود تا در صورت خرابی یکی از آنها کنترل شود، بلکه استفاده از دو ISP جداگانه نیز ایده خوبی است. این مسئله علاوه بر این که در شرایط اضطراری و قطعی جریان یک سرویس دهنده به شما کمک می‌کند. بلکه از ازدحام شبکه زیرساخت نیز جلوگیری می‌کند. در این صورت انتظار می‌رود که شبکه همیشه فعال و زیرساخت همیشه در جریان باشد. چون ممکن است گاهی ترافیک دیتاسنتر شما آنقدر بالا باشد که یکی از ویژگی‌های مهم خود یعنی پایداری اطلاعات را از دست دهد.
مقیاس پذیری
البته که انتظار می‌رود یکی از ویژگی‌های یک دیتاسنتر استاندارد که باید حتماً آن را در گستره سرویس‌های خود ارائه دهد، مقیاس پذیری خواهد بود. اگر شما علاقمند به گسترش کسب و کار خود در مقطعی هستید – که احتمالاً هستید – به یک مرکز داده نیاز دارید که بتواند تغییرات و توسعه‌ها را مدیریت کند. بسیاری از ارائه دهندگان، مدل‌های یکسانی را ارائه می‌دهند که ممکن است با پتانسیل رشد سازمان شما سازگار نباشد.
مثلاً شما قصد دارید دو رک جدید به سرور اضافه کنید. در صورتی که تیم اجرایی به خوبی فضا و سخت افزار را مدیریت نکرده باشد، یا این امکان را نخواهید داشت یا باید هزینه زیادی را پرداخت کنید و سخت افزارهای جدید را خریداری کنید.
حفاظت از بلایا
نمی‌توان گفت چه زمانی فاجعه رخ می‌دهد. با حفظ یک طرح قوی برای بازیابی یک دیتاسنتر در هنگام رخداد بلایا، در واقع ضریب اطمینان دیتاسنتر خود را افزایش می‌دهید. این به ویژه برای مراکز داده مهم است. ارائه‌دهنده‌ای که انتخاب می‌کنید باید متخصصانی داشته باشد تا به طور مداوم پروتکل‌های مختلف مدیریت یک دیتاسنتر در زمان بروز اتفاقاتی مانند زلزله، سیل و یا حتی قطعی برق را بررسی کنند.
پشتیبانی و نظارت 24 ساعته
در صورتی که قصد انعقاد قرارداد با یک تیم در زمینه طراحی دیتاسنتر را دارید، لازم است که از آنها در مورد تمامی موارد زیر سوال کنید.
• چه خدماتی در زمینه: بایگانی/پشتیبان گیری ارائه می‌شود؟
• اگر تیم شما نتواند به مرکز داده راه یابد، چه گزینه‌هایی برای پشتیبانی وجود دارد؟
• تیم مرکز داده چقدر پاسخگو است؟ آیا آنها معیارهای مشتری در این مورد دارند؟
• کانال‌های تماس آنها (پیامک، چت، ایمیل یا تلفن) چقدر قوی است؟
• SLA (توافقنامه سطح خدمات) آنها چقدر دقیق است؟ آیا نسخه‌ای برای بررسی وجود دارد؟
ویژگی‌های یک دیتاسنتر بی‌نقص این است که در 365+1 روز سال، حالت ایمن و فعال خود را حفظ کند. پشتیبانی و نظارت 24 ساعته برای کسانی که از دیتاسنتر سرویس می‌گیرند نیز اهمیت زیادی دارد.
عملکردهای عملیاتی به‌موقع
به هر حال دیتاسنترها نیز مانند هر سخت افزار مبتنی بر الکترونیک، نیاز به نگهداری و پایش دارند. اگر دیتاسنتر پس از مدتی دچار ایراد شود، انتظار می رود که شرکت صاحب امتیاز آن، تعهد لازم در مورد رفع مشکل در کم‌ترین زمان ممکن را داشته باشد. این می‌تواند شامل کنترل فیلترها، بررسی سیستم‌های خنک کننده و… باشد.
به خصوص اگر قصد بررسی دقیق‌تر ویژگی‌های یک دیتاسنتر را دارید حتماً از طراح بپرسید که آیا واحدهای خنک کننده و تبرید – معروف به CRAC – در فضای خالی (منطقه‌ای که سرورها در آن نصب و داده‌ها در آن ذخیره می‌شوند) یا راهرو هستند. این مسئله هم روی آلودگی صوتی که ایجاد می‌کنند، فعالیت‌های تعمیر و نگهداری و لوله کشی و مسیر دهی تاثیر می گذارد.
سیستم پایداری جریان برق
در نهایت ویژگی دیگر یک دیتاسنتر، بهره‌گیری از UPS، سیستم‌های نوسان گیر برق و البته کنترل جریان ورودی خواهد بود. به جرات می‌توان گفت که بسیاری از مراکز داده بر اثر نوسانات برقی که ایجاد می‌شود دچار مشکلات عدیده‌ای می‌شوند. به جهت رفع این گونه مشکلات هم باید از سیستم‌های بک‌آپ استفاده نمود و هم به سراغ سخت افزارهای کنترل نوسان و جریان شبکه رفت.
آماده برای آینده دنیای شبکه
همیشه در مورد شبکه و دیتاسنتر یک جمله مهم وجود دارد: به آینده فکر کن! اتفاقی که در تمامی شرایط و تمام این سال‌ها برای دیتاسنترها رخ داده است. در واقع اگر می‌خواهید به معنای واقعی تمامی ویژگی‌های یک دیتاسنتر را در شبکه خود پیاده‌سازی کنید. لازم است که بر اساس رشد و نمود فناوری حرکت کنید. فناوری به سرعت حرکت می‌کند. مرکز داده‌ای که انتخاب می‌کنید باید بتواند به نقطه مدنظر برسد.
عواملی مانند مصرف انرژی، افزایش ظرفیت و هزینه‌های بهره‌برداری را نیز در نظر بگیرید که بدون شک تغییر خواهند کرد. باید مطمئن شوید که بروزرسانی‌ها از قبل به خوبی برنامه‌ریزی شده‌اند. یعنی شما می‌توانید دیتاسنتر را به خوبی کنترل کنید و در صورت نیاز آن را ارتقا دهید.
سیستم خنک‌کننده
یکی از مهم‌ترین ارکان یک دیتاسنتر اجرای درست سیستم خنک‌کننده خواهد بود. هیچ دیتاسنتری بدون خنک‌کننده حتی برای چند ساعت هم به خوبی کار نمی‌کند؛ حتی می‌تواند این اتفاق موجب آتش‌سوزی شود. بر اساس ظرفیت دیتاسنتر، لازم است که برای آن فن و خنک‌کننده خریداری شده و همین‌طور پایداری آن نیز کاملاً حفظ شود. یعنی حتی در زمان نبود برق نیز لازم است که همچنان این قسمت از مرکز داده شما پایدار باشد. در غیر این صورت به طبع دچار مشکلات عدیده‌ای خواهید شد.
دیتاسنترها چه خدماتی ارائه می‌دهند؟
به طورکلی و علاوه بر توضیحاتی که در مورد ویژگی‌های یک دیتاسنتر شرح دادیم، هر مرکز داده یک سری خدمات و پلن‌ها نیز می‌تواند به مشتریان خود ارائه دهد که در ادامه آنها را بررسی خواهیم کرد.
اجاره و خرید سرور
یکی از متداول‌ترین خدماتی که توسط دیتاسنترها ارائه می‌شود، اجاره فضا خواهد بود. البته که بسیاری از شرکت‌ها تمایلی به فروش سرورها به صورت دائمی ندارند و در قبال سرویس هر ماهه، از شما هزینه‌ای دریافت می‌کنند. در واقع شما به‌عنوان یک شرکت مشتری، می‌توانید درخواست خرید سرور بدهید و آنها به صورت ماهیانه، حجم، پهنای باند، پردازنده، رم و… را در اختیارتان قرار می‌دهند. حال این سرور می‌تواند اختصاصی و یا مجازی از یک شرکت ارائه‌کننده سرویس هاست باشد.
اجاره فضای فیزیکی برای سرور
برخی دیتاسنترها نیز فضای فیزیکی خود را به شما اجاره می‌دهند، درست مانند اجاره یک واحد مسکونی در یک ساختمان بزرگ. در نتیجه آن می‌توانید تغییرات لازم را روی سرورها اعمال کنید، سخت‌افزار را تغییر دهید و یا این که از سوئیچ برای ارتباطات زیرساخت استفاده کنید.
استفاده برای ذخیره‌سازی ابری
یکی دیگر از ویژگی‌های یک دیتاسنتر استاندارد، امکان ارائه پلن‌های بک‌آپ خواهد بود. این روزها از سرویس‌های ابری برای این کار استفاده می‌شود. دیتاسنترهای ابری هر روز در حال گسترش هستند و شما می توانید از آنها سرویس‌های مد نظر خود را تهیه نموده و یا این که کسب و کار خود را روی این سرورها اجرا کنید.
جمع بندی نهایی
بررسی دقیق ویژگی‌های یک دیتاسنتر و اجرای آنها، تا حد زیادی بر عهده مراکز ارائه دهنده خدمات طراحی و اجرای مرکز داده خواهد بود. اگر مشتری یکی از این شرکت‌ها هستید، حتماً در مورد حوزه‌های مرتبط از آنهت اطلاعات دقیق دریافت کرده و پیش از اجرای پروژه، تمامی بندها را در قراردادهای فی‌مابین ذکر کنید.